Chia sẻ về quá trình xây dựng nghĩa trang đồng bộ, đồng chí Đào Ngọc Ngư,  Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Ngô Xá cho biết: Cũng như các làng quê khác, trước đây nghĩa trang thôn Ngô Xá có tình trạng mộ an táng xen lẫn mộ cải táng, ngôi to, ngôi bé, ngôi thấp, ngôi cao; việc đi lại thăm viếng cũng khó khăn. Từ năm 1983-1985, khi bắt tay xây dựng Làng văn hóa, Chi bộ đã ra nghị quyết: Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang; trong đó chú trọng xây dựng nghĩa trang đồng bộ nhằm tiết kiệm quỹ đất.

Khi bắt tay vào thực hiện, thôn cũng gặp rất nhiều khó khăn do đây là vấn đề tâm linh, nhiều gia đình không đồng tình với quy định về xây mộ đồng bộ, muốn tùy theo điều kiện kinh tế của mỗi gia đình mà xây mộ theo các mẫu khác nhau.

Tuy nhiên, nhận thức việc xây dựng nghĩa trang đồng bộ là thực hiện nếp sống văn minh, vừa tiết kiệm quỹ đất, vừa tăng cường tình làng nghĩa xóm, nên Chi ủy đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó giao nhiệm vụ cho mỗi đảng viên phải là những người đi đầu để thực hiện, sau đó tuyên truyền, vận động cho người thân, gia đình, bạn bè, hàng xóm làm theo.

Song song với đó, các đảng viên còn gặp gỡ, trao đổi với các cụ cao niên, các ông trưởng họ tộc, những người có uy tín trong cộng đồng dân cư để tuyên truyền, vận động thuyết phục để mọi người hiểu - đây là một chủ trương đúng, mang lại lợi ích thiết thực cho mỗi gia đình.

Ông Cao Xuân Bình, đảng viên 58 năm tuổi đảng nhớ lại: Khi mới thực hiện, trong họ Cao chúng tôi cũng có gia đình xây mộ cho người thân khá to, đại diện chi họ đã đến tận nhà tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhưng gia đình không nghe, vẫn xây to, cao hơn kích thước mà thôn quy định; vì vậy cả họ quyết định: Khi gia đình này có việc hiếu, hỉ không ai đến giúp đỡ hay ăn liên hoan. Bằng biện pháp “mạnh” này, cuối cùng gia đình đã phải chỉnh sửa lại phần mộ cho đúng quy định của thôn, sau đó thì cả chi, họ lại quây quầy, đoàn kết như xưa.

Với sự quyết tâm của ban Chi ủy, sự gương mẫu của mỗi đảng viên đã lôi cuốn  nhiều người làm theo; từ khó khăn ban đầu tưởng chừng không vượt qua, đến nay, thôn Ngô Xá đã xây dựng được nghĩa trang đồng bộ đầu tiên ở huyện Ân Thi.

Ảnh minh hoạ tại nghĩa trang thôn Ngô Xá, xã Quảng Lãng, huyện Ân Thi 

Với diện tích 3,6 mẫu, nghĩa trang được chia thành 2 khu: Khu an táng và khu cải táng. Trong đó, 100% phần mộ khu cải táng đều có kích thước giống nhau: Dài 1,2 mét, rộng 0,6 mét, cao 0,6 mét; mộ cách nhau 0,7 mét; mỗi dòng họ có một mộ Tổ cao 1 mét, rộng 1,2 mét và dài 1,6 mét, tất cả cùng nhìn về một hướng.

Mỗi dòng họ được phân một khu đất, dòng họ tự bỏ tiền để xây sẵn các ngôi mộ, khi trong họ có người qua đời; sau khi hỏa táng, gia đình chỉ việc đưa hài cốt vào mộ, như vậy vừa nhanh gọn, vừa tiết kiệm. Với mỗi ngôi mộ như thế, gia đình chỉ phải đóng cho dòng họ từ 2,5 đến 3 triệu đồng.

Năm 2020, thôn còn xã hội hóa, huy động hàng trăm triệu đồng để xây nhà tang lễ, trải bê tông trên 200m² sân; xây mới cổng nghĩa trang; hội viên, đoàn viên các đoàn thể trong thôn còn tích cực tham gia vệ sinh, trồng cây hoa, xanh; tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp, không gian thoáng đãng, yên tĩnh cho cõi vình hằng. Thôn còn có quản trang để quản lý, trông coi mộ phần, vì vậy không có tình trạng chăn thả gia súc trong nghĩa trang; cũng không có chuyện xí đất, xí phần như các nơi khác.

Không chỉ xây dựng nghĩa trang đồng bộ, thôn Ngô Xá còn tích cực vận động Nhân dân sử dụng hình thức hỏa táng khi có người thân khi qua đời. Việc này tuy không mới, nhưng lúc bắt đầu thực hiện cũng gặp không ít khó khăn, Ông Đào Lưu Thủy, đảng viên làm việc này cho biết: “Khi cụ thân sinh của tôi mất, gia đình tôi cũng có ý kiến thực hiện chôn cất theo phong tục địa phương; nhưng tôi đã phân tích về ưu điểm của hình thức hỏa táng, vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi trường lại giảm các thủ tục lễ nghĩa, không phiền đến người còn sống; vì vậy, anh em đã ủng hộ và gia đình tôi là hộ đầu tiên thực hiện, sau đó nhiều đảng viên khác và Nhân dân đã làm theo”.

Nhờ thực hiện tốt vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên mà hiện nay gần 100% số hộ trong thôn sử dụng hình thức hỏa táng cho người thân sau khi qua đời. Bên cạnh đó, Nhân dân cũng chấp hành nghiêm quy định: Các đám ma không làm cỗ linh đình; không sử dụng rượu, bia, thuốc lá; không mở nhạc hiếu quá 10 giờ đêm và trước 5 giờ sáng…

Không chỉ thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc tang, Nhân dân Ngô Xá luôn đoàn kết, chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Vừa qua Nhân dân trong thôn đã nhanh chóng bàn giao gần 100 mẫu đất cho các Dự án triển khai đảm bảo đúng tiến độ; các phong trào thi đua của địa phương luôn được duy trì, hàng năm trên 98% gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”, thôn Ngô Xá trở thành điểm sáng trong xây dựng nếp sống văn minh, xây dựng NTM nâng cao ở xã Quảng Lãng huyện Ân Thi./.